فهرست:
- سرمقاله
- گزارش همایش ITC 2015
- از سیاست‌های زیگزاگی مخابرات تا سکوت ممتد پارلمان بخش خصوصی
- رگولاتوری همگرا از سال ۹۴ کلید می خورد
- داستان موفقیت برترین های صنعت MVNO در سال ۲۰۱۴
- دیجیتالی شدن، عاملی برای ترغیب همکاری؟
- گوگل هم یک MVNO می شود؟
- فرصت فعالیت اپراتورهای مجازی در بازار موبایل چین فراهم است
- کفه ترازوی کدام طرف سنگین تر است؟
- قراردادهای M&A در دنیا و فرصتی برای بازار ارتباطات ثابت ایران
- اما و اگرهای سرمایه گذاری در حوزه Wi-Fi
- Wi-Fi offloading، راه حل مقابله با سونامی ترافیک دیتا
- بررسی روند آزادسازی فرکانس‌های WiFi در کشور
- فمتوسل، آری یا نه؟!
- آشنایی با LTE Broadcast
- تلاش اروپا برای پیشتازی در نسل پنجم تلفن همراه
- توسعه خدمات ابری در گرو دست حمایتی دولت ها
- اخبار داخلی
- اخبار خارجی
سرمقاله:
سال ۹۳ از تصمیمسازی تا موفقیت
در آخرین روزهای باقیمانده از سال ۱۳۹۳، اگر بخواهیم نگاهی سریع و گذرا به حوزه فاوای کشور داشته باشیم، رخدادها و اتفاقات قابل توجهی را می‌توانیم برشماریم:
- از پایان انحصار رایتل تا آزاد شدن اپراتورهای وایمکس از بند یک فناوری رو به افول
- از پایان اعتبار ده‌ساله پروانه شرکت‌های PAP تا آغاز ساماندهی و بازتعریف پروانه‌های ارتباطات ثابت
- از آغاز اجرای عملیات رومینگ ملی تلفن همراه تا تدارک انحصارزدایی نامبرینگ از دست اپراتورها
- از افزایش بازی با تعرفه خدمات تلفن و اینترنت تا تمرکز بیشتر دولت بر تضمین کیفیت خدمات
در همه این موارد، نشانه‌هایی از رویکرد جدید سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات کشور در برقراری تعامل و همکاری سازنده و فعالانه با ذی‌نفعان مختلف حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات کشور به چشم می‌خورد.
حال که رگولاتوری ICT کشور در آغاز دهه دوم فعالیت خود قرار گرفته است، به نظر می‌رسد که این سازمان در حال پوست انداختن است. از یک طرف، این سازمان در حال باز تعریف ساختار درون سازمانی است تا به عنوان یک نهاد رگولاتوری چابک و متخصص، قادر به تنظیم و اعمال مقررات کارآمد بر محیط در حال همگرای خدمات ارتباطی ثابت و سیار باشد.
علاوه بر این، مدیران ارشد سازمان تنظیم مقررات با هدف افزایش سرمایه‌گذاری، افزایش رقابت و کیفیت در توسعه شبکه‌ها و خدمات ارتباطی، طی یکسال اخیر سعی نمودند که نگرشِ تعامل مستقیم با ذی‌نفعان مختلف را حاکم نموده و از این طریق، نظرات و مطالبات واقعی اپراتورها و شرکت‌های فعال در حوزه ICT کشور را در تصمیمسازی مصوبات کمیسیون تنظیم مقررات به‌کار بستند.
اخذ مشورت‌های تخصصی در حوزه ساماندهی پروانه ارتباطات ثابت (FCP) و اصول حاکم بر اپراتورهای مجازی تلفن همراه (MVNO) نمونه‌هایی از این فرهنگ‌سازی ارزشمند بود.
از برکات نهادینه شدن چنین رویکردی، گروه علمی تحلیلی طیف نیز موفق شد تا در انجام رسالت کانون تفکری و ایجاد پل تصمیمسازی میان مدیران ارشد رگولاتوری و نمایندگان بخش خصوصی، عملکرد بهتری داشته باشد. به طوری‌که در طی سال‌جاری و با برگزاری چهار سمینار و سلسله نشست‌های تخصصی، یک فضای گفتمان تعاملی میان ذی‌نفعان اثرگذار برقرار گردید:
- ۲۹ اردیبهشت: سمینار تخصصی «مواجه با خدمات OTT بر بستر شبکه‌های ارتباطی» با محوریت بررسی نقش خدمات OTT در کسب و کار اپراتورها و نقش رگولاتوری
- ۲۴ شهریور: کنفرانس ملی «مجوزدهی و توسعه خدمات ارتباطی تخصصی» با محوریت بررسی سیاست‌های جدید سازمان در صدور پروانه‌های ارتباطات ثابت FCP
- ۹ آذر: سمینار تخصصی «توسعه دسترسی بی‌سیم باند وسیع» با محوریت مسأله طیف فرکانسی و راهکارهای نوین مدیریت آن
- ۲۸ بهمن: پنجمین سمینار مخابرات ایران (ITC 2015) با محوریت پروانه‌های جدید و فرصت‌های سرمایه‌گذاری
با توجه به تأثیرات قابل توجهی که این چهار رویداد تخصصی در شکل‌گیری تصمیمات پخته‌تر و مبتنی بر واقعیت‌های بازار خدمات فاوا بوجود آورده است، سرمقاله اسفند ماه نشریه را به ذکر چند نکته مرتبط با این دستاوردهای این رویدادها اختصاص داده‌ام:
۱- تضاد منافع ذی‌نفعان مختلف، حقیقتی انکارناپذیر است و با توجه به دشواری‌های موجود در این تضاد، زمان به ثمر نشستن مدل تعامل ذی نفعان-حاکمیت با اما و اگرهای بسیاری خواهد بود. در مقابل، تجربه این ۴ رویداد تخصصی، به خوبی نشان داد که مدل تعامل کانون تفکر- حاکمیت- ذی‌نفعان از برتری و اثربخشی بیشتری برخوردار است، چرا که کانون‌های تفکر با ایجاد پل تصمیمسازی میان حاکمیت و ذی‌نفعان، زمینه تبادل نظر و انتقال مناسب دغدغه‌ها و مطالبات طرفین را در یک فضای تعاملی فعالانه فراهم می‌آورند.
۲- حدود ۱۵ سال از فعالیت گروه طیف به عنوان کانون تفکر ICT کشور می‌گذرد، در طی این سال‌ها، سعی نموده‌ایم تا با برگزاری سمینارها و نشست‌های تخصصی و مرتبط با چالش‌ها و فرصت‌های روز ICT کشور، زمینه انتقال نظرات میان بنگاه‌‌های اقتصادی و تصمیم‌گیران دولتی و حاکمیتی این حوزه را فراهم کنیم. اما امسال که مسئولان و تصمم‌گیران رگولاتوری آگاهانه به دنبال نظرات بازیگران مختلف بودند، اثر بخشی و کارکرد این رویدادها خیلی بیشتر از گذشته شد.
۳- تجربه همایش ۲۴ شهریورماه نشان داد که برای به ثمر نشستن نظرسنجی‌های تخصصی در حوزه‌های حساسیت‌برانگیز بازار خدمات ارتباطی مانند ساماندهی بیش از ۱۰۰۰ پروانه ارتباطات ثابت، نیاز است تا در کنار مشاوره عمومی که در ادبیات رگولاتوری Public consultation شناخته می‌شود، بازیگران اصلی دولتی و خصوصی در پشت یک میز به تضارب آرا پردازند تا تصمیمات پخته‌تر و مبتنی بر واقعیت‌های بازار ICT کشور اخذ شود.
۴- برجسته‌شدن موضوعات چالشی مانند همکاری و رقابت اپراتورهای شبکه و سرویس با یکدیگر، تخصیص منابع رادیویی جدید و سرمایه‌گذاری‌های جدید از طریق اپراتورهای مجازی MVNO و ServCo و نحوه مواجه با خدمات OTT که در رویدادهای امسال گروه طیف مطرح گردید؛ شرایط بازی ذی‌نفعان بازار خدمات ارتباطی کشور را به گونه‌ای رقم زد که تمامی شرکت‌ها و اپراتورهای فعال در این عرصه، برای ارتباط با حاکمیت و اقناع علمی تصمیم‌گیران، دارای برنامه و طرح حساب شده‌تری باشند و بدین ترتیب، شفافیتی که از دل این نشست‌های تخصصی بیرون آمد، زمینه شفافیت بیشتر برای همه بازیگران را در این فرایند فراهم نمود.
۵- یکی از مطالبات جدی ذی‌نفعان از سازمان تنظیم مقررات، میزان و نحوه ورود رگولاتوری به مسایل مختلف بود. مثلاً عدم نیاز به دریافت پروانه از رگولاتوری برای ارایه خدمات OTT مورد توجه حاضرین در نشست ۲۹ اردیبهشت قرار گرفت، اما ضرورت تدوین مقررات لازم و در نظر گرفتن منافع طرفین بازار توصیه گردید. حمایت از شرکت‌های کوچکتر در مقابل اپراتورهای غالب و SMP، حفاظت و حمایت از سرمایه‌گذاری‌های اپراتورها، تدوین طرح جامع فرکانسی کشور، افزایش نظارت بهنگام و مؤثر در قیمت‌گذاری و کیفیت خدمات؛ نمونه‌های دیگری از درخواست‌ها بود که انتظار می‌رود در سال آتی، با بازخورد فعالانه‌تر رگولاتوری ICT در سال آتی همراه باشد.
البته باید به این واقعیت مهم نیز توجه شود که چهار رویداد برگزار شده خالی از اشکال نیستند و برای رفع ایرادات و نقاط ضعف‌های احتمالی، نیازمند همیاری و همفکری تمامی فعالان اکوسیستم ICT کشور هستیم. در پایان امید است که در سال ۱۳۹۴، گروه طیف در انجام رسالت کانون تفکری و زدن پل تصمیمسازی میان حاکمیت و در بازی ذی‌نفعان، گام‌های محکم‌تری بردارد.